27 december 2016

Oliebollen (Daring Kitchen december 2016)

Click here for this post in English.

In december 2016 had ik de eer om de allerlaatste challenge van de Daring Kitchen te presenteren. Mijn eerste challenge was gevulde speculaas (januari 2013), en de tweede Baumkuchen (januari 2014).


Deze maand heb ik de leden uitgenodigd om oliebollen met me te bakken. Omdat we Engels als voertaal hebben in de groep, heb ik ze ook "Dutch Donuts" genoemd.

De oorsprong van oliebollen moeten we zoeken bij de Bataven en de Friezen, rond het begin van de jaartelling. In die tijd waren ze niet rond, maar plat, en werden ze in weinig olie gebakken. Dat zijn oliekoeken. In de middeleeuwen kwam de traditie op om oliekoeken uit te delen aan de armen, als ze gelukkig nieuwjaar kwamen wensen. Pas in de rijke 17e eeuw begonnen mensen meer olie te gebruiken, en maakten ze deze ronde oliebollen.

Mijn persoonlijke recept bevat volkoren meel, appel, rozijnen, kaneel en bruin bier.

Dit heb je nodig:
* Een staande mixer met een platte haak en een grote kom (en anders: een gewone mixer met deeghaken en een grote kom
* Een frituur zonder mandje (en anders: een grote pan en een vloeistofthermometer)
* frituurschep (en anders: een schuimspaan)
* ijsschep met bewegende haak (en anders: twee eetlepels om deeg mee te scheppen)
* nieuwe plantaardige olie (zonnebloem of arachide), genoeg om je frituur tot de max te vullen, of om je pan met minstens 10 cm olie te vullen. Je kunt de olie hergebruiken, maar alleen in zoete recepten, zoals rozijnenbrood
* heel veel keukenrolpapier


Bereidingstijden
Deeg: 25 minuten
Rijzen: 60 minuten
Bakken: 30 minuten

Recept
Voor 25 oliebollen (6 cm doorsnee)


Ingrediënten
300 gram volkoren meel
200 gram patentbloem
10 gram instantgist (3 theelepels)
10 gram zout (1,5 theelepels)
25 gram witte of lichte basterdsuiker (2 eetlepels)
3 gram kaneel (0,5 theelepel)
150 ml bruin bier (half flesje), kamertemperatuur
175 ml water (kamertemperatuur)
175 ml melk (kamertemperatuur)
50 gram roomboter (gesmolten maar niet heet)
1 klein ei
200 gram rozijnen (niet aan elkaar geplakt)
1 kleine of een halve grote appel (een stevige appel, bijv. Jonagold)

Als je het volkorenmeel wilt vervangen door patentbloem, dus totaal 500 gram patentbloem, gebruik dan 75 ml minder vocht.

Aanwijzingen

1. Meng in een grote kom meel, bloem en gist met een garde.

2. Voeg zout, suiker en kaneel toe. Roer weer door.

3. Voeg bier, water en melk toe (denk aan de kamertemperatuur), en de gesmolten boter en het ei.

4. Mix de ingrediënten, liefst met de platte haak van een staande mixer. Een handmixer met kloppers kan dit niet aan. Meng in dat geval met een houten lepel met de hand. Ga door met mixen tot het deeg elastisch wordt, een paar minuten.

5. Laat het deeg 15 minuten met rust.



6. Snijd tijdens de wachttijd de appel in blokjes, zo groot als bruine bonen.

7.  Voeg appels en rozijnen bij het deeg en roer het goed door met een stevige houten lepel.


8. Leg een natte doek over de kom, en laat het deeg een uur rijzen op kamertemperatuur, tot het bijna is verdubbeld in volume.






9. Verhit ondertussen olie in je frituur tot 180°C. (Het is een goed idee om hem een keer te controleren: ik moet mijn frituur op 190 zetten om 180 te krijgen, en de temperatuur is erg belangrijk.)



10. Bereid je voor op het bakken: zet een bakplaat op het aanrecht en bedek hem met twee lagen keukenpapier. Leg ook iets klaar om je frituurschep en ijslepel op te leggen, zodat je aanrecht minder vies wordt. En leg een wekkertje klaar.

11. Als het deeg voldoende is gerezen en de olie heet is, doop je je ijslepel in de olie (tegen het plakken) en je vult hem met deeg, waarbij je hem afstrijkt aan de rand van de kom. Zorg dat je een goede hoeveelheid vulling meeschept. Schep niet voorzichtig van de rand, want daar is het deeg verder gerezen. Gewoon uit het midden scheppen.



12. Laat de deegbal voorzichtig los in de olie, door de ijslepel in de olie te steken en de haak te bewegen. Voeg op dit moment niet meer oliebollen toe. Start het wekkertje.



13. Houd de oliebol goed in de gaten. Hij zal rond gaan dobberen, en na enige tijd zal hij vanzelf omdraaien. Daardoor zal hij, in de ideale situatie, aan beide kanten bruin worden. Als de oliebol niet vanzelf draait, help hem dan halverwege de baktijd, met een vork.

14. Na vijf minuten bakken, haal je de oliebol met de frituurschep uit de olie en leg je hem op het bakpapier. Wacht een minuut, en snijd hem dan met een scherp mes doormidden. Kijk naar het midden. Zie je rauw deeg? Dan had hij langer gebakken moeten worden. Zie je een broodachtige structuur? Dan is hij gaar, en kun je zelfs een kortere baktijd proberen.




15. Ben je tevreden met de gaarheid? Begin dan een nieuwe baktijd, maar nu met een paar oliebollen tegelijk. Zo niet, probeer het dan nog een keer met één oliebol, met een langere of kortere baktijd.

16. Ga door met bakken tot het deeg op is. Zorg dat de oliebollen even groot worden, anders hebben ze verschillende baktijden nodig. Vergeet niet elke keer de wekker aan te zetten, en denk eraan dat de oliebol die er het eerst in gaat, er ook het eerst uit moet.

17. Oliebollen zijn het lekkerst als ze net gebakken zijn, want dan zijn ze nog knapperig. Bestrooi ze met poedersuiker en geniet! Op kamertemperatuur zijn ze ook nog lekker, maar de volgende dag zijn ze niet meer knapperig. Als je ze wilt opwarmen: verhit de oven tot 150 of 160 graden, en warm de oliebollen gedurende vijf minuten op.



Bewaren:
Eet oliebollen binnen een paar dagen op. Bewaar ze niet in de koelkast, daar worden ze droog van. Oliebollen laten zich goed invriezen: verpak ze luchtdicht, dan kun je ze maandenlang bewaren.

2 opmerkingen:

Anoniem zei

Beste Franzijn,

ik heb je recept uitgeprobeerd en vind de Oliebollen echt superlekker. Het idee van bruin bier is fantastisch, het maakt het een stuk luchtiger, ik gebruik vaak gewoon mineraalwater met gas en gebruik minder melk voor pannenkoeken, het maakt het lekker luchtig.

Ik ken een zeer vergelijkbaar recept dat alleen op Goede Vrijdag voor Pasen in Westfalen wordt gebakken. Ik weet niet zeker of het hetzelfde is als Oliebollen of dat het een soort poffertjes is, we noemen ze "Struwen", maar veel eenvoudiger dan de oliebolletjes

In de geschiedenis worden ze voor het eerst vermeld in 1090 over het klooster Freckenhorst, dat in het jaar 1090 de nonnen van het klooster op "Witte Donderdag" Struwen (een "zoet pannendeeg") als vastengerecht ontvingen. Struwen is nog steeds een populair vastengerecht in katholieke gebieden op "Goede Vrijdag". Ze zijn erg lekker en maken je vooral erg vol.

Helaas zijn de originele recepten niet doorgegeven. Maar toch, hier is een recept voor Struwen:

500 g bloem
375 ml melk
40 g gist
2 el suiker
2 eieren
1/2 tl zout
30 g boter gesmolten
1 geraspte citroenschil
125 g rozijnen
Olie of reuzel om te bakken

Procedure:

1. Doe de bloem in een kom. Doe de verkruimelde gist in een holte, bestrooi met een beetje suiker en giet er met zoveel handwarme melk over tot de holte goed bedekt is.

2. Laat de gist 20 min. rijzen, voeg dan de overige ingrediënten toe en kneed tot een afgeplat deeg.

3. Verwarm het deeg en 1-1,5 uur. Loslaten.

4. Verhit het vet in de pan en bak 2 el deeg aan beide kanten (met een ijsportioneerder) goudbruin.

5. Bestrooi de struws met kaneel en suiker en serveer heet.

Heel erg bedankt voor de uitstekende blog en de geweldige recepten en al het werk dat je hebt gedaan om alles te delen. Groeten uit Duitsland

Anoniem zei

Bedankt voor je leuke reactie en het recept!